آیا ضحّاک شاهنامه را می توان مادینه پنداشت؟

author

Abstract:

اگرچه ضحّاک در شاهنامه «نراژدها» خوانده می­شود، او را بنا بر گواهی­هایی می­توان مؤنث پنداشت که آن عبارت است از: 1- همان­گـونه که در کیش مانی، دیوِ بی­شرمِ آز جنسیتِ زنانه دارد، ضحّاک نیز که نماد آز در شاهنامه است، ممکن است مادینه باشد. در شاهنامه، ابلیس در برابر خدماتش به ضحّاک، جایی از تن او را می­بوسد که محارم اجازۀ بوسیدن دارند. این نشانی است بر جنسیتِ غیر متعارفِ ضحّاک؛ 2- ضحّاک شاهنامه و مُردیانگِ مادینۀ مانوی هر دو ابزارِ دستِ اهریمن هستند و می­خواهند جهان را از مردم تهی کنند. این کارویژۀ همسان، جنسیتِ مادینۀ ضحّاک را تداعی می­کند؛ 3- ضحّاک پس از سالیان زندگی با ارنـواز و شهرناز، صاحب فرزند نمی­شود که این نکته ناتوانی او را در مردانگی می­رساند؛ 4- پژوهندگانی معتقدند واژۀ ارنـواز در یشت­های اوستا که واژه­ای مؤنث است، صفت اژدهاکه بوده­است که از او جدا شده و در شکل زنی به­نام ارنواز در متن­ها آشکار شده­است؛ 5- پژوهنده­ای دیگر اژی را با همتای بودایی آن، ناگی، سنجیده­است؛ موجودی کـه از دوشِ او مار روییده و مؤنث است؛ 6- اژی­دهاکۀ اوستا از آب برآمده­است و ازدهاک در بندهش در سپیدرودِ آذربایجان، مُرادِ خود را از اهریمن و دیوان می­جوید. او در شاهنامه نظم کیهانی را برمی­آشوبد و طبقات اجتماعی را بر هم می­زند. همین ویژگی­ها دربارۀ تیامتِ میان­رودی نیز دیده می­شود که این همانندی­ها می­تواند ما را بر آن دارد، ضحّاک چون تیامت مادینه است؛ 7- در برخی متن­های دورۀ اسلامی، رفتارِ ضحّاک، به کردار زنان تشبیه شده­است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

آیا می توان ارتداد را جرم دانست؟

تبیین مفهوم ارتداد و تعیین مصداق آن، از جمله دشواری‌های فقه اسلام است، بویژه دشواری زمانی دوچندان خواهد شد که «دولت اسلامی»، در «جهان امروز» سر اجرای این حکم را داشته باشد. فقهای مسلمان از «مرتد فطری» و «مرتد ملی» سخن گفته و احکام هر یک از آنان را به تفصیل بیان کرده‌اند. شماری از نویسندگان معاصر هم در راستای اقناع خوانندگان این احکام؛ با شیوه­ای یکسان و نتیجه­ای یکسان توجیهاتی آورده‌اند. ذکر دو...

full text

آیا می توان سرشماری غلتان را در ایران اجرا کرد؟

سرشماری های نفوس جامع ترین منبع اطلاعاتی در ارتباط با جمعیت ها و خانوارها هستند که اطلاعاتی در زمینه ی اندازه، ساختار و ویژگی های جمعیت ها فراهم می کنند. سرشماری ها همواره با فشارهای سنگین مالی و نیروی انسانی بر دولت ها همراه هستند و داده های حاصل، خطاهای غیر نمونه گیری بسیاری را شامل می شوند. تحلیل اطلاعات به دست آمده از سرشماری ها و انتشار سریع نتیجه های آن، از دیگر مشکلاتی هستند که دولت ها پ...

full text

آیا می توان میزان سزارین را در استان مازندران کاهش داد؟

Background and purpose : Çonsiderable controversy exists about the appropriate rate of cesarean deliveries. Çesarean section is a major surgery and is more hazardous to the mother and fetus than vaginal delivery. Ïn Ïran in 2002, 36% and in the Mazandaran province 56% of all deliveries were made by cesarean section. This study proposes to determine the effect of statewide policies on cesarean...

full text

چگونه می توان GIS را سودآور نمود؟

برای دستیابی به منافع مادی از طریق اطلاعات جغرافیایی، افراد متبحر در امر GIS نیازمند آزمودن فرصت­ هایی، جهت افزودن ارزش اطلاعات و همچنین تهیه و تدارک نرم­ افزارها و خدمات گوناگون می­ باشند.

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 20  issue 41

pages  25- 50

publication date 2017-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023